Slokdarmatresie (-afsluiting) en daaruit volgende ademhalingscomplicaties

Deze afwijking is het gevolg van een onvolledige scheiding van slokdarm en luchtpijp tijdens de eerste weken van de zwangerschap. Dit gaat vaak ook gepaard met abnormale verbindingen (‘fistels’) tussen slokdarm en luchtpijp. Slokdarmatresie kan alleen chirurgisch behandeld worden. Er kunnen ook andere misvormingen aanwezig zijn (bijv. VACTERL-syndroom). Voor slokdarmatresie is dus een multidisciplinaire aanpak in een gespecialiseerd centrum vereist.

In het Kinderziekenhuis worden patiëntjes na hun ingreep voor slokdarmatresie opgevolgd door een multidisciplinair team met een gastro-enteroloog, een digestief chirurg en een pneumoloog. Zij werken bovendien nauw samen met andere specialisten (cardioloog, orthopedisch chirurg, logopedist, …) om snel mogelijke aansluitende complicaties op te sporen en te behandelen, en zo mogelijk te voorkomen. Het voordeel van deze werkwijze is dat de ouders tijdens één consultatie te maken krijgen met de drie specialisten die elk het kind onderzoeken en samen een specifiek en aangepast behandelingsplan uitwerken. Het verslag van dit overleg wordt systematisch naar de kinderarts en/of huisarts verzonden.

Naast complicaties op het domein van de spijsvertering (bijv. gastro-oesofageale reflux) hebben kinderen met een slokdarmatresie ook te lijden van een ‘zachte’ luchtpijp (tracheomalacie) die hinderlijk is voor de afvoer van slijmafscheiding door de luchtpijp. Dit leidt tot lokale ophopingen wat dan weer bevorderlijk is voor infecties. Ook andere factoren kunnen de kwetsbaarheid op het vlak van de luchtwegen verhogen: gastro-oesofageale reflux, virussen, allergieën, astma, ... De fistel tussen slokdarm en luchtpijp kan terugkeren en hoest of infecties van de luchtwegen veroorzaken. De diagnose moet snel gesteld worden; een spoedige behandeling is noodzakelijk.

De diagnose wordt gesteld via een bronchoscopie waarbij de luchtwegen en de verbinding tussen luchtpijp en slokdarm wordt bekeken dankzij de doortocht van methyleenblauw dat in de slokdarm wordt toegediend (methyleenblauwtest). De fistel wordt ook via bronchoscopie (en dus niet chirurgisch) gedicht, namelijk met een wattenschijfje dat in een zuuroplossing is gedrenkt (chemocauterisatie).